Đây là bản tin Garvan ngày 16/6/2017 nhân dịp tôi được trao DSc từ UNSW Sydney. Điều thú vị là người làm về truyền thông của Viện Garvan không hề biết rằng tôi đã từng làm trong nhà bếp của Bệnh viện St Vincent’s. Khi biết được, chị này mới làm một phỏng vấn và viết bản tin này.
____
Viện nghiên cứu y khoa Garvan nồng nhiệt chúc mừng Giáo sư Tuấn Nguyễn, người vừa được trao học vị Tiến sĩ Khoa học của Đại học New South Wales.
Tiến sĩ cấp cao (Higher Doctorates) là học vị cao nhứt của Đại học New South Wales, và việc trao văn bằng này cho Giáo sư Tuấn Nguyễn là một chứng từ về những đóng góp xuất sắc của ông cho chuyên ngành loãng xương.
Giáo sư Nguyễn là người đứng đầu Labo nghiên cứu về di truyền và dịch tễ học loãng xương thuộc Viện nghiên cứu y khoa Garvan. Trong 3 thập niên qua, Labo ông nghiên cứu về các yếu tố gen và môi trường liên quan đến loãng xương và gãy xương. Những khám phá của ông đã đóng góp vào sự tiến bộ y khoa và ảnh hưởng đến thực hành lâm sàng cũng như chánh sách y tế công.
Giáo sư Nguyễn cho biết viễn kiến của ông lúc nào cũng tham vọng — giảm số ca gãy xương trong cộng đồng, và cải thiện chất lượng cũng như thời gian sống của những người bị ảnh hưởng bởi loãng xương.
Ngoài việc điều hành labo nghiên cứu, Giáo sư Nguyễn còn được bổ nhiệm chức vụ Giáo sư của Trường lâm sàng St Vincent’s, Giáo sư kiêm nhiệm về dịch tễ học và thống kê học của Đại học Notre Dame Australia, và Giáo sư y khoa tiên lượng của Đại học Công nghệ Sydney.
Nhiều tước hiệu và danh dự đã được trao cho một người đến Úc vào năm 1982 với chỉ vài chữ tiếng Anh! Sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, người bạn trẻ Tuấn Nguyễn rời Việt Nam bằng thuyền vào năm 1981 cùng với người em gái và anh trai. Sau nhiều tháng ở các trại tị nạn Thái Lan, anh được nhận cho định cư tại Úc và đến Sydney vào ngày 26/1/1982. Mới đến Sydney, việc đầu tiên anh làm là đi mua một cuốn từ điển tiếng Anh. Giáo sư Nguyễn sau đó được nhận vào làm phụ bếp tại Nhà bếp của Bệnh viện St Vincent’s, tức là bên cạnh Viện Garvan nơi ông đang làm nghiên cứu hiện nay.
Quyết chí đi học lại, anh ghi danh vào học dịch tễ học và thống kê học tại Đại học Macquarie và Đại học Sydney. Ngay từ lúc theo học, anh đã nghĩ đến ý tưởng ứng dụng các mô hình dịch tễ thống kê vào y khoa, nên luận án cao học của anh cũng phản ảnh suy nghĩ đó. Năm 1990, anh được Giáo sư John Eisman AO mời tham gia dự án nghiên cứu loãng xương. Anh bắt đầu làm ngày đêm, thu thập dữ liệu và phân tích dữ liệu từ dự án nghiên cứu Dubbo Osteoporosis Epidemiology Study (DOES) Công trình nghiên cứu DOES lúc đó còn phôi thai, nhưng ngày nay được ghi nhận là một trong những công trình nghiên cứu về loãng xương dài hơi nhứt trên thế giới. Giáo sư Nguyễn nay là người chủ trì (Principal Investigator) của công trình nghiên cứu.
“Tôi hi vọng sẽ thực hiện được viễn kiến của mình qua nghiên cứu triển khai: dùng dữ liệu thí nghiệm tự nhiên từ hàng trăm ngàn người để nghiên cứu và nhận dạng những người có nguy cơ gãy xương sớm hơn, giúp chúng ta phòng ngừa loãng xương và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân,” Giáo sư Nguyễn giải thích.
Công trình nghiên cứu DOES, cùng với nhiều hợp tác khoa học toàn cầu mà Giáo sư Nguyễn khởi xướng và lãnh đạo trong thời gian qua, đã đem đến cho ông nhiều thành tựu quan trọng:
- Đề xướng khái niệm “individualised risk assessment” trong đánh giá mất xương và gãy xương;
- Xây dựng và triển khai mô hình tiên lượng gãy xương có tên là Garvan Fracture Risk Calculator, được xem là một bước quan trọng trong chuyên ngành;
- Tiên phong trong các nghiên cứu về di truyền loãng xương, và người đầu tiên tạo ra hồ sơ gen cho việc tiên lượng mật độ xương và gãy xương;
- Phát hiện mối liên quan giữa gãy xương và giảm tuổi thọ;
- Phát hiện mối liên quan giữa sức cơ, xu hướng té ngã và mật độ xương, và dùng đó làm phương tiện để tiên lượng nguy cơ gãy xương.
Đây là thời điểm thích hợp để ghi nhận những thành tự của Giáo sư Nguyễn với học vị DSc, chỉ trước ngày Tuần Lễ Người Tị Nạn (Refugee Week, 18-24 tháng Sáu), một sáng kiến của Hội đồng Tị nạn Úc. Tuần Lễ Người Tị Nạn có mục tiêu giúp công chúng nhận thức được những vấn đề ảnh hưởng đến người tị nạn, và xưng tụng những đóng góp tích cực của người tị nạn vào xã hội Úc.
Phu nhân của Giáo sư Nguyễn, Gấm, và nhiều thành viên trong gia đình sẽ đến dự buổi lễ trao bằng DSc tại Đại học New South Wales.
Đồng nghiệp của Giáo sư Nguyễn cũng chia sẻ những thành tựu khoa học của ông. Giáo sư John Eisman, một bác sĩ nội tiết của Bệnh viện St Vincent’s và là người sáng lập dự án Dubbo, cho biết Giáo sư Nguyễn rất xứng đáng với danh dự này.
“Tôi thật sự lấy làm hân hạnh đã được làm việc với Tuấn trong thời gian hơn 20 năm qua. Đã từ lâu, tôi ngưỡng phục cái trí óc sắc sảo và tầm nhìn xuyên thấu vấn đề của anh ấy,” Giáo sư Eisman nói.
“Ngay từ những ngày đầu, Tuấn đã xiển dương ý tưởng tập trung vào việc cá nhân hoá hiệu quả can thiệp — tức là y học chính xác ‘precision medicine’ ngày nay. Tôi thật lòng nói rằng đa số những thành quả chúng tôi đạt được không thể nào có được nếu không có cái tầm nhìn và khả năng của anh ấy.”
“Anh ấy đã có những đóng góp quan trọng trong lãnh vực loãng xương, đặc biệt là khái niệm cá nhân hoá trong tiên lượng gãy xương.”
Giáo sư Nguyễn thì lúc nào cũng nói cảm ơn người thầy mình, John Eisman, và hai người thầy khác là Richard Heller và Philip Sambrook, những người đã hướng dẫn luận án tiến sĩ y khoa, mà anh đã được trao vào năm 1997 từ Đại học New South Wales.
“Tôi là người rất may mắn vì đã có dịp làm việc với những người đã định hình sự nghiệp mình tại Garvan – kể cả Giáo sư Eisman. Tôi cũng cám ơn những đồng nghiệp tuyệt vời bên lâm sàng và khoa học đã âm thầm chịu đựng cái bướng bỉnh và ngang tàng của mình chỉ để theo đuổi những ý tưởng theo cách riêng của mình,” Giáo sư Nguyễn nói.
Trong một thời gian gần 18 năm, vì lí do lịch sử Giáo sư Nguyễn không thể trở về Việt Nam, nhưng ông vẫn duy trì các mối liên hệ với giới khoa học ở nơi mình sanh ra. Ngày nay, ông thường xuyên thăm Việt Nam và thiết lập labo nghiên cứu tại Đại học Tôn Đức Thắng. Ông còn là một trong những thành viên sáng lập Hội loãng xương Sài Gòn; ông đã viết và xuất bản 12 cuốn sách, và giảng cho hơn 2000 nhà khoa học và bác sĩ trong các chương trình tập huấn về phương pháp nghiên cứu, dịch tễ học, thống kê học, loãng xương và y học thực chứng.
Nhân ngày kỉ niệm 10 năm thành lập của Hội loãng xương TPHCM, ông được trao tặng bằng khen ghi nhận những đóng góp quan trọng trong việc quảng bá, đào tạo và nghiên cứu về loãng xương ở Việt Nam.
“Tôi thấy vui mừng khi những việc làm của Tuấn được đồng nghiệp ở Việt Nam ghi nhận, anh ấy đã làm việc rất nhiều để nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học không chỉ ở Việt Nam mà còn nhiều nơi khác trong vùng,” Giáo sư Eisman cho biết.
Giáo sư Nguyễn nói, “Tôi thấy mình biết ơn khi được theo đuổi niềm đam mê của mình ở cả hai nươi [Việt Nam và Úc].”
“Nước Úc và người Úc đã quá tốt với tôi ngay từ những ngày đầu — tôi nhớ hoài cái thái độ thân thiện của phi hành đoàn trong chuyến bay Qantas từ Thái Lan sang Úc vào năm 1982 làm cho mình thấy thoải mái hơn. Tôi cũng nhớ người nhân viên bán hàng trong tiệm sách Dymock hết sức tận tuỵ giúp tôi mua cho được cuốn từ điển mà tôi đọc sai chữ ‘Oxford’!“
“Nhiều người lớn lên ở Úc ngày nay không cảm nhận được cái tự do mà họ có — tự do ngôn luận, tự do chọn cuộc sống mà mình muốn — và tôi khuyên họ đừng đánh mất cái tự do họ đang được hưởng như là một mặc định.”
Giáo sư Nguyễn kết luận rằng “Đây là lần tốt nghiệp sau cùng của tôi ở Đại học New South Wales, và buổi lễ này nhắc nhở đoạn đường dài tôi đã đi qua — nhưng tôi cũng thấy rất hào hứng cho những năm sắp tới.
Tôi có nhiều ý tưởng và kế hoạch về nghiên cứu loãng xương.”
Về học vị “Doctorate of Science” của UNSW Sydney
DSc là học vị được trao cho những cá nhân nhằm ghi nhận “một nhóm công trình học thuật nằm xác minh ứng viên là một người có thẩm quyền xuất sắc trong một lãnh vực nghiên cứu, và được thế giới công nhận.”
Học vị này tương đối hiếm, với chỉ 35 văn bằng đã được trao từ năm 1993. Trong hơn 20 năm qua, Giáo sư Nguyễn là 1 trong 7 giáo sư của Khoa Y được trao tặng học vị này. Trong số 7 người, còn có Giáo sư Ted Kraegen và Don Chisholm AO thuộc Viện Garvan.
Tuan V. Nguyen AM 